“On kere söyledim, hâlâ yapmadı…”
“Defalarca uyardım ama yine aynı şeyi yaptı…”
“Acaba duyuyor ama umursamıyor mu?”
Eğer bu cümleleri sık sık söylüyorsan, yalnız değilsin.
Çocukların ebeveynlerini dinlememesi, aslında çoğu zaman bir “duymama” değil, bir “iletişim kopukluğu” meselesidir.
Dinlememek mi, Anlayamamak mı?
Bir çocuk “dinlemiyor” gibi görünüyorsa:
- Belki söylediklerimizi ne zaman ve nasıl söylediğimiz etkili değildir.
- Belki çocuğun yaşına göre gelişimsel olarak talimatlara karşı direnç göstermesi doğaldır.
- Belki biz çok fazla konuşup az bağlantı kuruyoruzdur.
Neden Bizi Dinlemiyor Olabilir?
1. Gelişim Düzeyine Uygun Olmayan Beklentiler
Bir 2 yaş çocuğundan 5 dakika boyunca sabit oturmasını beklemek gerçekçi değildir.
Ya da bir 5 yaş çocuğuna soyut bir kavramı “anlatmak” yerine “oyunla yaşatmak” gerekebilir.
2. Çok Fazla Sözcük, Az Temas
Çocuklar özellikle 0–6 yaş arasında sözcüklerden çok beden diline tepki verir.
Yüksek sesle, uzaktan, emir gibi verilen cümleler çocukta direnç oluşturabilir.
“Hadiiiii çabuk çorabını giy!” yerine,
Eğilerek göz hizasında “Şimdi çorap zamanı, hadi birlikte deneyelim.” demek çok daha etkilidir.
3. Bağ Zayıfsa Komut İşlemez
Ebeveyn-çocuk bağının güçlü olduğu ilişkilerde, çocuklar daha istekli işbirliği yapar.
Bağ kurmadan yönlendirme yapmak çoğu zaman işe yaramaz.
Bağ → Güven → İşbirliği
4. Ne Yapabilirsin?
1. Talimatları Azalt, Teması Artır
Kısa, net, göz teması içeren cümleler kullan.
Aşırı açıklama ya da tekrar, çocuk için “gürültü” haline gelir.
2. Oyunu Araç Yap
Özellikle küçük yaşlarda çocuklar oyunla işbirliği yapmayı daha kolay kabul eder.
“Koş bakalım banyoya kim önce varacak?”
“Bu çorabı kim önce bulacak oyunu oynayalım mı?”
3. Duygularını Onayla, Yön Ver
“Beni sinirlendiriyorsun!” yerine
“Sen şu an oyunun bitmesini istemiyorsun, anlıyorum. Ama yemek vakti geldi.”
Çocuk duyulduğunu hissettiğinde, direnç değil uyum geliştirir.
Dinlemeyen Çocuğa Söylenebilecek 5 Bağ Kurucu Cümle
“Seni anlıyorum, ama bu davranışa sınır koymak zorundayım.”
“Haydi gel, birlikte deneyelim.”
“Bana bakar mısın? Gözlerime bir bak, sana bir şey söyleyeceğim.”
“Bu sana zor geliyor olabilir, yardım edebilirim.”
“İkimiz de biraz sakinleşelim, sonra tekrar konuşalım.”
Sonuç: Dinlemek Öğretilen Bir Beceridir
Çocuklar “dinlemez” değil.
Dinlemeyi henüz öğrenen, gelişmekte olan bireylerdir.
Sen de bu yolculukta sadece söyleyen değil, duyan bir anne olmayı seçtiğinde, bağ yeniden kurulur.
Senin İçin Hazırladım:
“Çocuğum Dinlemiyor” Rehberi (ücretsiz PDF)
Bireysel danışmanlıkla yaşına özel iletişim desteği
“Annelik Sanatı Atölyesi” ile daha derin bir dönüşüm
👉 Hepsi için: Gelişim Danışmanım
Sen yeterince duyulmayı hak eden bir annesin.
Ve bu yolculukta yalnız değilsin.
Sevgiyle,
Nuray Arpa
Çocuk Gelişimci & Aile Danışmanı